Γνωρίζετε τη φράση “επωφελήσου από την κάθε μέρα που περνάει, σα να ήταν η τελευταία της ζωής σου” .Εμφανίζεται τουλάχιστον τρεις φορές, όταν ανοίγετε ένα περιοδικό life style και ανήκει στο βασικό ρεπερτόριο όλων των συμβούλων προσωπικής εξέλιξης. Φανταστείτε ότι από τώρα, παύετε να βουρτσίζετε τα δόντια σας, να λούζεστε, να συγυρίζετε. Παρατάτε τη δουλειά σας, δεν πληρώνετε τους λογαριασμούς σας και σύντομα είστε φτωχός, άρρωστος και ίσως στη φυλακή. Κι όμως, αυτή η φράση κρύβει μια βαθιά επιθυμία, την επιθυμία να απολαμβάνουμε τη στιγμή. Από όλα τα λατινικά γνωμικά που επιβίωσαν, το carpe diem είναι το πιο δημοφιλές: “απόλαυσε στο έπακρο το σήμερα και μην ασχολείσαι με το αύριο”. Η αμεσότητα, είναι πολύτιμη στα μάτια μας. Πολυτιμότερη από όσο θα έπρεπε να είναι, από λογική άποψη.
Προτιμάμε να πάρετε 1.000 ευρώ σ’έναν χρόνο ή 1.100 ευρώ σ’έναν χρόνο κι έναν μήνα; Αν είμαστε όπως η πλειονότητα των ανθρώπων, προτιμάμε να πάρουμε 1.100 ευρώ σε δεκατρείς μήνες. Πράγμα λογικό, διότι δε θα βρούμε πουθενά επιτόκιο 10% τον μήνα (δηλαδή 120% τον χρόνο). Το επιτόκιο αυτό, μας αποζημιώνει με το παραπάνω για τον κίνδυνο που διατρέχουμε περιμένοντας έναν μήνα ακόμα.
Δεύτερη ερώτηση: προτιμούμε να πάρουμε 1.000 ευρώ σήμερα ή 1.100 ευρώ σ’έναν μήνα; Αν είμαστε όπως οι περισσότεροι άνθρωποι, θα διαλέξουμε τα 1.000 ευρώ σήμερα. Δεν είναι εκπληκτικό; Διότι και στις δύο περιπτώσεις πρέπει να κάνουμε υπομονή έναν μήνα για να αποκτήσουμε 100 ευρώ επιπλέον. Στην πρώτη περίπτωση λέμε: “αφού μπορώ να περιμένω έναν χρόνο μπορώ να περιμένω ακόμη έναν μήνα”. Αλλά στη δεύτερη περίπτωση, δεν σκεφτόμαστε έτσι. Παίρνουμε λοιπόν ανακόλουθες αποφάσεις, ανάλογα με το αν το γεγονός είναι περισσότερο ή λιγότερο κοντινό. Οι επιστήμονες βάφτισαν αυτό το φαινόμενο υπερεκτίμηση του παρόντος: “το συγκινησιακό επιτόκιό μας” αυξάνεται, όσο πιο άμεσα μπορεί να ικανοποιηθεί η απόφασή μας!
(Ρολφ Ντομπέλλι)